2020 TEKNOFEST Roket Yarışması Alçak İrtifa (1500 m) Kategorisinde Türkiye Şampiyonu olan Atakum Gençlik Merkezi TANYELİ Roket Takımının Akademik danışmanı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çetin KURNAZ ile yaptığımız sohbeti, gençlerimize ilham olması ümidiyle yayınlıyoruz.
Tanyeli Roket Takımı’nı tanıyabilir miyiz?
TANYELİ Roket takımı Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun Üniversitesi ve Karabük Üniversitesinde okumakta olan toplam 13 öğrencinin Atakum Gençlik Merkezi çatısı altında bir araya gelmesiyle 8 ay gibi kısa bir süre önce oluşturulmuş bir takımdır.
Alçak İrtifa kategorisindeki, Teknofest Roket Yarışması süreçlerini anlatır mısınız?
Bu yıl 24-27 Eylül tarihleri arasında Gaziantep’de gerçekleştirilen TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali Roket Yarışmasına lise, önlisans, lisans ve lisansüstü öğrencilerinden oluşan takımlar katılmışlardır. Yarışma kapsamında takımların, Ön Tasarım Raporu (ÖTR), Kritik Tasarım Raporu (KTR), Atış Hazırlık Raporu (AHR) ve Genel Test Raporu (GTR) olmak üzere dört farklı aşamadan geçmeleri gerekmektedir.
Tanyeli Roket Takımı bu süreçleri nasıl geçti, neler yaptı?
TANYELİ Roket Takımı olarak bu 4 aşamayı da başarı ile geçip 1-13 Eylül Tarihlerinde ROKETSAN’a ait Tuzgölü Hisar tesislerinde yapılan Final aşamasına gitmeyi hak kazanmıştır. Final aşaması ise Montaj ve Atış (Fırlatma) olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır. Sadece montaj aşamasından başarılı olan takımlara bir sonraki gün atış hakkı verilmektedir. TANYELİ Roket Takımı olarak “Avionik”, “Aerodinamik”, “Yapısal/Faydalı Yük” ve “Kurtarma” aşamalarından oluşan MONTAJ gününü gün birincisi olarak tamamlamıştır.
Roketimiz bir sonraki gün ilk roket olarak TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan MANDAL tarafından ateşlenmişti. Roketimizin hedef olan 1500 m yüksekliğe en yakın noktaya (1556m) ulaşmış olmasının verdiği gurur ve tüm amaçlarını ulaşmanın onuru ile sapasağlam kurtarılmıştır.
TANYELİ Roket Takımı olarak başarılı geçen Montaj ve Atış aşamalarından sonra derece beklentilerimiz ile birlikte Aksaray’dan Samsun’a dönerken aslında ne kadar büyük bir iş başardığımızın yeni yeni farkına varmaya başlamıştık. Bir sonraki hafta TANYELİ Roket Takımı olarak yaklaşık 725 puan ile Alçak İrtifa Türkiye Şampiyonu olduğumuzdaki mutluluğumuz tarif edilemezdi. İkinci olan takım ile aramızdaki farkın yaklaşık 40 puan olması ve Orta İrtifa Şampiyonundan bile daha yüksek puanla şampiyon olmamız verdiğimiz emeklerin karşılığıydı.
Şampiyon Takım olarak 24-27 Eylül 2020 tarihlerinde Gaziantep’te yapılacak ödül törenine büyük bir gurur ile katıldık. Şampiyonluk ödülümüz Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından bizzat verilmiştir. Ödül töreni öncesinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN bizleri ziyaret ederek onurlandırmıştır.
Finale giden yolda hiç aksilik yaşadınız mı?
Bu 8 aylık süre içinde başarıya giden yolda elbette pek çok aksaklıklarla ve bu aksaklıklara çözüm aramayla geçen günlerimiz de oldu. Bu aksaklıklara bulduğumuz çözümler aslında bizlere bu başarıyı getirdi. Hem atışlar öncesinde hem de montaj gününde yaşadığımız ve belki de çözüm bularak bize Türkiye Şampiyonluğunu getiren iki sorun kısaca şu şekilde idi.
Tasarladığımız roket 1500 m irtifaya çıkarken aynı anda yer istasyonu ile haberleşmesi gerekmekte idi. Yerden 1500 m için alıcı ve verici olarak kullandığımız antenlerimizi test etmemiz normal şartlarda mümkün değildi. Bazı yayınım parametrelerini tahmin etmemiz gerekmekte idi. Atışlara bir hafta kala kullandığımız antenin kapsama alanının (çekim gücünün) yetmeyebileceğini düşünür hale geldik. Hiçbir şeyi riske atamazdık ve son birkaç gün içerisinde tüm anten konfigürasyonlarını değiştirdik. Böylece gerek montaj günü avionik aşamasından gerekse atış anının her saniyesinde veri alarak atıştan çok rahat geçtik.
İkinci örnek ise çok daha hayati öneme sahipti. ROKETSAN tarafından bize verilecek motorun ölçülerine veri sayfasından (datasheet) ulaşmıştık. Ancak montaj aşamasında gerçek motor ölçüsünün yaklaşık 5 cm daha büyük olduğunu görünce takım olarak ilk başta biraz karamsarlığa kapıldık. Ancak eksik kalan parçayı ek yapmaktan başka çaremizin de olmadığını biliyorduk. Takım olarak büyük emek vererek 2 saate yakın bir sürede bu sorunu çözdük ve montaj aşamasını ilk tamamlayan takım olarak kayıtlara geçtik.
Ekip olarak başarılı olmanızın sırrı nedir?
Aslında başarımızdaki sır küçük ayrıntılarda ve öğrenci arkadaşlarımın kelimeler üstü gayretlerinde gizli diyebilirim. Ülke ve dünya olarak yaşadığımız şu pandemi döneminde sokağa çıkma yasaklarının olduğu günlerde bile gerekli izinler alınarak öğrenci arkadaşlar geceli gündüzlü çalıştılar. Roket ile ilgili her adım defalarca tekrar edilerek ve kontrolleri yapılarak son haline getirildi. Montaj aşamasından sonra ROKETSAN’a teslim edilen ve belki de bir daha göremeyecekleri roketlerini görmek için izin isteyip arabayı durdurmaları ve sevgiliye koşarcasına roketlerine koşmaları, bu tutku, bence başarının diğer sırrı oldu.
Bu başarı, öğrencilerin teknik altyapısının gelişmesinin yanında, iletişim ağlarının gelişmesine de katkı sağladı mı?
Ödül töreni öncesi ve sonrasında yaşadıklarımız bizler için tarif edilemez duygular barındırmaktadır. Yaptığımız bir çalışma sonrasında Cumhurbaşkanımızdan ödül almak ve kendileri ile bir sonraki hedeflerimiz üzerine konuşmak büyük bir onur vesilesi olmuştur. TEKNOFEST 2020’ye katılım gösteren tüm Bakanlar ile sohbet etmek, ASELSAN, TÜBİTAK, ROKETSAN, T3 Vakfı gibi çalışma alanlarımızla doğrudan ilişkili en yetkili kişiler ile fikir alış verişinde bulunmak gerek kendim gerek öğrencilerim için büyük bir övünç kaynağı olmuştur. Bu konuşmalar ve beyin fırtınaları neticesinde TÜBİTAK SAGE, ROKETSAN gibi kurumlarda öğrencilerin staj ve sonrasında belki bir Mühendis olarak çalışma imkânına kavuşacak olmaları ayrı bir mutluluk olmuştur.
Tanyeli Roket Takımı’nın yeni hedefleri var mı?
TANYELİ Roket takımı olarak bir sonraki hedeflerimiz aslında Gaziantep’ten Samsun’a dönmeden önce neredeyse belli olmuştu. 2021 yılında İstanbul’da yapılacak TEKNOFEST 2021’e Orta (3000 m) ve Yüksek İrtifa (6000 m) kategorilerinde katılmak ve bu başarıları İstanbul’da da yaşamaktı.
Ancak Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN bizlere, “Türk gençliği olarak daha yükseğe, en yükseğe ulaşmayı” hedef olarak belirledi. Bu hedef doğrultusunda “Experimental Sounding Rocket Association (ESRA)” tarafından her yıl Amerika’da düzenlenen dünyanın en büyük roket yarışması olan IREC (Intercollegiate Rocket Engineering Competition, Spaceport America Cup) 2021’e yüksek irtifa (30.000 feet) kategorisinde katılamaya karar verdik ve ilk başvuru aşamasını yaptık.
TANYELİ Roket takımı olarak gerek “TEKNOFEST 2021” gerekse “Spaceport America Cup 2021” için yeni takım arkadaşları ile birlikte çalışmalarımıza büyük bir motivasyon ile başladık. İnanıyoruz ki her şey bir hayal ile başlar ve bizim hayalimizde Amerika’dan Şampiyon olarak dönmek, Neden olmasın? Türk gençliği olarak sorumluluğumuzun farkındayız ve yeni başarılara kazanmaya her zamankinden daha hazırız.
Son olarak, eklemek istediğiniz bir konu var mı?
Elektrik-Elektronik Mühendisliğinde öğretim üyesi ve Elektronik derslerinin de sorumlusu olmam nedeniyle, özellikle roket avioniği özelinde öğrenci arkadaşlara küçük projeler vererek onların büyük resmi görmelerini sağlamaya çalışıyorum. Bu küçük projeler öğrenci arkadaşlarımın motivasyonlarının ve kendilerinin de arttığını düşünüyorum. Benzer durum diğer iki farklı üniversitede okuyan takım arkadaşlarım için de geçerli olduğunu söyleyebilirim. Takım arkadaşlarımın 2. ve 3. Sınıf öğrencileri oldukları düşünüldüğünde ve bu arkadaşların Türkiye şampiyonu olması bölümlerinde yanlış bir inanış olan “biz yapamayız” tabusunu yıktığını düşünmekteyim. Yıkılan bu tabularla önümüzdeki yıl TEKNOFEST 2021’e en az iki kat daha fazla takımın Samsun’dan katılacağını şimdiden söyleyebilirim. Yakaladığımız bu başarı benzer yolda yürümek isteyen arkadaşların yollarını aydınlatacak bir ışık olmasını umuyorum.
Samsun şehrine bu güzel başarıları yaşatan Atakum Gençlik Merkezi TANYELİ Roket Takımının kurulmasından geldiğimiz noktaya kadar bizlere her türlü desteği veren Atakum Gençlik Merkezi’ne, Samsun Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’ne, Gençlik ve Spor Bakanlığımıza ve emeği geçen tüm kurum ve kuruluşlara şükranlarımızı sunarız.
En büyük kupayı Türkiye’ye getirmek için biz HAZIRIZ.
Biz de Dernek olarak, bu başarıda emeği olan başta size ve tüm ekip üyelerine teşekkür ediyoruz. Önümüzdeki yıl hedefiniz olan Amerika Şampiyonluğuna ulaşmanızı ve kupayı Samsun’a getirmenizi canı gönülden diliyoruz. Bu başarıların Samsun’da üniversitelerimizde okuyan tüm öğrencilere cesaret vermesini ve girişimcilik adına yapılacak tüm etkinliklerde katılımın daha fazla olmasına vesile olmasını diliyoruz.
Bu güzel sohbet için ayrıca teşekkür ederiz.